Of Mice and Men (1992)

Fareler ve İnsanlar

John Steinbeck’in eşsiz eserlerinden biri olan Fareler ve İnsanlar, 1992 yılında üçüncü kez uyarlanarak seyirci karşısına çıkmıştı. Bu sefer yönetmen koltuğunda ayrıca filmin yapımcısı Gary Sinise oturuyor. 115 dakikalık projenin senaryosunu Horton Foote kaleme alıyor. ABD yapımı dramın baş rollerinde John Malkovich, Gary Sinise, Ray Walston, Casey Siemaszko, Sherilyn Fenn ve John Terry yer alıyorlar. Hasılatı 5 milyon $ civarında olsa da dünya çapında oldukça bilinen uyarlamalar listesinde yer alıyor. Yani kıymeti sonradan bilindi diyebiliriz.

Çok yakın arkadaşlar Lennie ve George ekonomik kriz sonrası işsiz kalırlar. Buldukları her işi de Lennie’nin çocuksu zekası nedeniyle kaybederler. Son durakları olan Tyler Çiftliği’nde işe alınırlar ve Lennie’ye rağmen başarılı olurlar. Yalnız bu çiftlikte patronun acımasız oğlu ve karısı yüzünden beklenmedik şeylerle karşılaşırlar. George daha fazla dayanamayıp hiç istemese de bir karar varmak zorunda kalır.

Müzik çalışmalarını sinemanın vazgeçilmez müzisyenlerinden Mark Isham ele alıyor. Senaryo (kitabı hatırladığım kadarıyla) esere sadık kalmıştır. Bu yüzden oldukça başarılı denilebilir. Hatta kitabı okumak isteyenler için film alternatif bile olabilir. Uyarlama senaryolardan aklıma gelen nadir başarılı projelerden sayabilirim. Yönetmenlik de senaryoyla aynı derece ilerliyor. Mekan, dekor, kostüm detayları filmin konusuna göre özenle seçilmiş. Özellikle çiftlikteki dekor ve kostüm tasarımı seyirliği arttırıyor. Renk ve kontrast seçimleri de türüne göre sanki daha da iyiydi veya mekan seçimlerinden kaynaklanan bir renk cümbüşü vardı. Belki filmi birkaç kez severek seyrettiğim için olumsuz yönlerini pek bulamıyorum. Ortada John Steinbeck varken senaryoya ya da karakterlere yorum yapmak haddimi aşar. Kitabı büyük zevkle okumuşken bu keyfi herkesin tatmasını isterim; kitapla ya da filme.

Rotten Tomatoes’tan 96, IMDB’den 7.5 alan projeye yapılan eleştiriler genellikle olumlu yöndedir. Hasılatı düşük olsa da zaman ilerledikçe adını duyuran ve tavsiye edilen filmlerden biri olmuştur. Belki bunda en büyük etken John Malkovich’in inanılmaz oyunculuğudur. 1953 ABD doğumlu usta oyuncu, yönetmen ve yapımcı Malkovich, yer aldığı onca filmle favori aktörler arasında kendini öne çıkarmıştır. Oscar siftahı yapamasa da bu durum kariyerini etkileyen bir unsur olmadı. Bu proje dışında “Being John Malkovich” ve “Red” de aklıma ilk gelen beğendiğim Malkovich filmleridir. Yalnız fark ettim ki oyunculuğunu sevmeme rağmen çok fazla John Malkovich filmi seyretmemişim. Bu da benim film listem açısından eksi bir puan oluşturuyor. Eksiği kapamak lazım.

1955 ABD doğumlu Gary Sinise ise “Forrest Gump” ile pek çok sinemaseverle buluşarak üne kavuşmuştur. Ardından “Apollo 13”, “The Green Mile” gibi sağlam kadrolu projelerde yer almıştır. Sinemadan çok TV projelerinde olmayı tercih ettiği de aşikar. Bu filmin hem yönetmeni hem yapımcısı olsa da oyunculuğu beni çok tatmin etmedi. George’un aslında pek çok yönünün ekrana yansıtılması gerekirken, Sinise’nin bunu başardığından şüpheliyim.